အငြင်းပွားဖွယ် နယ်စပ်တစ်လျှောက် ရက်သတ္တပတ်ကြာ ပြင်းထန်ပြီး အသေအပျောက်များခဲ့သော တိုက်ပွဲများအပြီးတွင် ကာတာ (Qatar) နှင့် တူရကီ (Turkiye) တို့၏ ကြားဝင်စေ့စပ်မှုဖြင့် ကျင်းပသည့် ဆွေးနွေးပွဲများ၌ အာဖဂန်နစ္စတန်နှင့် ပါကစ္စတန် တို့သည် ချက်ချင်း အပစ်အခတ်ရပ်စဲရန် သဘောတူညီခဲ့ကြသည်။
ကာတာနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနက တနင်္ဂနွေနေ့ နံနက်အစောပိုင်းတွင် တောင်အာရှနိုင်ငံနှစ်နိုင်ငံသည် အပစ်အခတ်ရပ်စဲရန်နှင့် “နှစ်နိုင်ငံအကြား ရေရှည်ငြိမ်းချမ်းရေးနှင့် တည်ငြိမ်ရေး ခိုင်မာစေရန် ယန္တရားများ ထူထောင်ရန်” သဘောတူညီခဲ့ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။
နောက်ဆက်တွဲ အစည်းအဝေးများ: ဒိုဟာ (Doha) က လာမည့်ရက်များတွင် “အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေးကို ရေရှည်တည်တံ့စေရန်နှင့် ယုံကြည်စိတ်ချရ၍ ရေရှည်တည်တံ့သော နည်းလမ်းဖြင့် အကောင်အထည်ဖော်မှုကို စစ်ဆေးရန်” အတွက် နောက်ဆက်တွဲ အစည်းအဝေးများ ကျင်းပရန်လည်း သဘောတူခဲ့ကြကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။
ပါကစ္စတန် ဒုတိယဝန်ကြီးချုပ်နှင့် နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး Ishaq Dar (အစ္စဟက် ဒါ) က ဤသဘောတူညီချက်ကို ကြိုဆိုပြီး ၎င်းသည် “မှန်ကန်သော ဦးတည်ရာသို့ ပထမဆုံး ခြေလှမ်း” ဖြစ်ကြောင်း X (ယခင် Twitter) တွင် ပြောကြားခဲ့သည်။
“ညီအစ်ကိုနိုင်ငံတွေဖြစ်တဲ့ ကာတာနဲ့ တူရကီတို့ရဲ့ အပြုသဘောဆောင်တဲ့ အခန်းကဏ္ဍကို အထူးတန်ဖိုးထားပါတယ်။ တူရကီက လက်ခံကျင်းပမယ့် နောက်အစည်းအဝေးမှာ အာဖဂန်မြေကနေ ပါကစ္စတန်ဘက်ကို ထွက်ပေါ်လာတဲ့ အကြမ်းဖက်မှုဘေးကို ဖြေရှင်းဖို့အတွက် တိကျပြီး စစ်ဆေးနိုင်တဲ့ စောင့်ကြည့်ရေး ယန္တရားတစ်ခုထူထောင်ဖို့ ကျွန်တော်တို့ မျှော်လင့်ပါတယ်” ဟု ၎င်းက ပြောကြားခဲ့သည်။
နှစ်ဖက်စလုံးက တိုက်ပွဲများကြောင့် ဒါဇင်နှင့်ချီသော လူများ သေဆုံးပြီး ရာနှင့်ချီ ဒဏ်ရာရရှိခဲ့ကာ ၂၀၂၁ ခုနှစ်တွင် တာလီဘန်တို့ ကာဘူးလ်ကို သိမ်းပိုက်ပြီးနောက် အဆိုးရွားဆုံး အကြမ်းဖက်မှုများ ဖြစ်ခဲ့သည့်အတွက် ရှေ့ဆက်မည့် လမ်းကြောင်းကို ရှာဖွေရန် စနေနေ့တွင် ဒိုဟာ၌ ငြိမ်းချမ်းရေး ဆွေးနွေးပွဲများ ပြုလုပ်ခဲ့ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။
အာဖဂန်အစိုးရ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ Zabihullah Mujahid (ဇာဘီဟုလာ မူဂျာဟစ်)က ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီး Mullah Muhammad Yaqoob (မော်လာ မိုဟာမက် ယာကွတ်) ဦးဆောင်သော ကာဘူးလ်၏ ဆွေးနွေးရေးအဖွဲ့သည် ကာတာမြို့တော်တွင် ရှိနေကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။
ပါကစ္စတန် နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနကလည်း နိုင်ငံ၏ ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီး Khawaja Muhammad Asif (ခါဝါဂျာ မိုဟာမက် အာဆစ်ဖ်) က အာဖဂန်နစ္စတန် တာလီဘန် ခေါင်းဆောင်မှုမှ ကိုယ်စားလှယ်များနှင့် ဆွေးနွေးမှုများကို ဦးဆောင်ခဲ့ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။
တစ်ချိန်က မဟာမိတ်ဟောင်းများ ဖြစ်ခဲ့ကြသည့် ဤနှစ်နိုင်ငံအကြား နယ်စပ်တိုက်ခိုက်မှုများနှင့် ပါကစ္စတန်၏ ဝေဟင်တိုက်ခိုက်မှုများသည် အစ္စလာမာဘတ်က အာဖဂန်နစ္စတန်တွင် လုံခြုံသော ခိုလှုံရာများမှ လုပ်ကိုင်နေသည်ဟု ဆိုကာ ပါကစ္စတန်၌ နယ်စပ်ဖြတ်ကျော် တိုက်ခိုက်မှုများကို တိုးမြှင့်လုပ်ဆောင်နေသည့် သူပုန်များကို ထိန်းချုပ်ရန် ကာဘူးလ်အား တောင်းဆိုပြီးနောက် ဖြစ်ပွားခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။
တာလီဘန်က လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့များကို ပါကစ္စတန်ကို တိုက်ခိုက်ရန် ခိုလှုံရာ ပေးထားခြင်းကို ငြင်းဆိုထားပြီး၊ ပါကစ္စတန်စစ်တပ်က အာဖဂန်နစ္စတန်နှင့် ပတ်သက်၍ သတင်းမှားများ ဖြန့်ဝေနေပြီး နိုင်ငံ၏ တည်ငြိမ်မှုနှင့် အချုပ်အခြာအာဏာကို ထိခိုက်စေသည့် ISIL (ISIS) နှင့် ဆက်စပ်သူများကို ခိုလှုံခွင့် ပေးထားသည်ဟု စွပ်စွဲထားသည်။
ပါကစ္စတန်ကမူ ကာဘူးလ်၏ စွပ်စွဲချက်များကို ငြင်းဆိုထားပြီး အာဖဂန်နစ္စတန်က လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့များကို နိုင်ငံအတွင်း နေထိုင်ခွင့်ပြုကာ ပါကစ္စတန်အစိုးရကို ဖြုတ်ချရန်အတွက် နှစ်ပေါင်းများစွာ တိုက်ခိုက်မှုများ လုပ်ဆောင်နေသည်ဟု စွပ်စွဲထားသည်။
စစ်တပ်အကြီးအကဲ Field Marshal Asim Munir (ဖီးလ်မာရှယ်လ် အာစင် မူနီယာ) က စနေနေ့တွင် ကျောင်းဆင်းပွဲတစ်ခု၌ ပြောကြားရာတွင် “အာဖဂန်အစိုးရအနေနဲ့ အာဖဂန်နစ္စတန်မှာ ခိုလှုံရာတွေရှိပြီး ပါကစ္စတန်အတွင်းမှာ ဆိုးရွားတဲ့ တိုက်ခိုက်မှုတွေ လုပ်နေတဲ့ ကြားခံလူတွေကို ထိန်းချုပ်ရမယ်” ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။
Source: Al Jazeera
