ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေခုံရုံးက ပေတောင်တာန်သည် အမျိုးသားအကျိုးစီးပွားထက် ကမ္ဘောဒီးယားအထက်လွှတ်တော်ဥက္ကဋ္ဌ ဟွန်ဆန်နှင့် သူမ၏ဆက်ဆံရေးကို ဦးစားပေးခဲ့သောကြောင့် ပြင်းထန်သည့် ကျင့်ဝတ်ဆိုင်ရာ မလျော်ကန်မှုကျူးလွန်ခဲ့သည်ဟု ဆုံးဖြတ်ခဲ့သည်။
ဤဆုံးဖြတ်ချက်ကို သောကြာနေ့ (သြဂုတ် ၂၉)၊ ညနေ ၃ နာရီတွင် ကြေညာခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ ယင်းဆုံးဖြတ်ချက်သည် ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေပုဒ်မ ၁၇၀၊ ပုဒ်မခွဲ ၁(၄) နှင့် တွဲလျက် ပုဒ်မ ၁၀၆(၄) နှင့် ၁၀၆(၅) တို့အရ ပေတောင်တာန်၏ ဝန်ကြီးရာထူးကို ရပ်စဲသင့်မသင့် ဆုံးဖြတ်ပေးရန် ဆီနိတ်အဖွဲ့ဝင် ၃၆ ဦးက တင်သွင်းခဲ့သည့် အသနားခံစာကို အခြေခံထားသည်။
ဆီနိတ်အဖွဲ့ဝင်များက ပေတောင်တာန်သည် ကျင့်ဝတ်စံနှုန်းများကို ချိုးဖောက်ပြီး သမာဓိမရှိကြောင်း၊ အထူးသဖြင့် ထိုင်း-ကမ္ဘောဒီးယားနယ်စပ်အခြေအနေနှင့်ပတ်သက်၍ ဟွန်ဆန်နှင့် သူမ၏ ပြောဆိုမှု အသံဖိုင်ပေါက်ကြားမှုနှင့် ဆက်စပ်ပြီး စွပ်စွဲခဲ့သည်။
အသနားခံစာတင်သွင်းသူ ဆီနိတ်အဖွဲ့ဝင် ဗိုလ်ချုပ်ကြီး ဆာဝတ် တပ်ဆနာသည် တရားရုံးကြားနာမှုသို့ ကိုယ်တိုင်တက်ရောက်ခဲ့သည်။ သို့သော် ပေတောင်တာန်ကမူ ဝန်ကြီးချုပ်၏ အတွင်းရေးမှူးချုပ် ဖြစ်သူ ပရိုမင် လပ်ဆူရီဒက်နှင့် သူမ၏ရှေ့နေအဖွဲ့ကို တက်ရောက်ရန် လွှဲအပ်ခဲ့သည်။
ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေခုံရုံးက ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေအရ ပေတောင်တာန်၏ ဝန်ကြီးချုပ်ရာထူး ရပ်စဲသွားခြင်း ရှိမရှိ ဆုံးဖြတ်ရန် အခွင့်အာဏာနှင့် တာဝန်ရှိကြောင်း အခိုင်အမာ ပြောကြားခဲ့သည်။
အသံဖိုင်နှင့်ပတ်သက်၍ ပေတောင်တာန်သည် ဟွန်ဆန်နှင့် ပြောဆိုမှု ဖြစ်ပွားခဲ့ကြောင်း ဝန်ခံခဲ့သော်လည်း အဆိုပါအသံဖိုင်ကို တရားမဝင် ရယူထားခြင်းဖြစ်သည်ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။
တရားရုံး၏ ပြောကြားချက်အရ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေခုံရုံးက ပေတောင်တာန်ကို ယင်းအချက်ကို စောဒကတက်ရန် အခွင့်အရေးပေးခဲ့သော်လည်း အကြောင်းအရာသည် မမှန်ကန်ကြောင်း စောဒကတက်ခြင်းမရှိပေ။ ထို့ကြောင့် တရားရုံးက အဆိုပါအသံဖိုင်ကို သက်သေအဖြစ် လက်ခံခဲ့သည်။
ပေတောင်တာန်၏ ဝန်ကြီးရာထူး ရပ်စဲသွားခြင်း ရှိ၊ မရှိကို ဆုံးဖြတ်ရန် လိုအပ်သည့်ကိစ္စဖြစ်သည်။ တရားရုံးက ဝန်ကြီးတစ်ဦးသည် လွှတ်တော်အမတ်များ (MPs) ထက် ကျော်လွန်သည့် ရိုးသားမှုနှင့် သမာဓိရှိမှုကို ထင်ရှားစွာပြသရမည်ဖြစ်ပြီး နိုင်ငံတော်၏ ကိစ္စရပ်များကို စီမံခန့်ခွဲသည့် တာဝန်များကို ထမ်းဆောင်ရမည်ဟု ဆုံးဖြတ်ခဲ့သည်။
ကျင့်ဝတ်သည် လူတစ်ဦးချင်းစီ၏ တာဝန်ကို ရောင်ပြန်ဟပ်သည့် အခြေခံမူများ သို့မဟုတ် ကျင့်ဝတ်စံနှုန်းများဖြစ်သည်။ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေသည် ဝန်ကြီးများအနေဖြင့် ရိုးသားဖြောင့်မတ်မှုရှိရမည်ဖြစ်ပြီး မရိုးသားမှု၊ လိမ်လည်လှည့်ဖြားမှု သို့မဟုတ် ကျင့်ဝတ်စံနှုန်းများကို ပြင်းထန်စွာ ချိုးဖောက်မှုများ ကင်းရှင်းရမည်ဟု မူဘောင်ချမှတ်ထားသည်။ ထို့ကြောင့် ဝန်ကြီးများသည် ၎င်းတို့၏တာဝန်များကို သမာဓိဖြင့် ထမ်းဆောင်ရမည်ဟု တရားရုံးက ပြောကြားခဲ့သည်။
တရားရုံးက ပြင်းထန်သည့် ကျင့်ဝတ်စံနှုန်းများကို မချိုးဖောက်ခြင်းဆိုသည့် ကိစ္စရပ်တွင် နိုင်ငံတော်၏ ဂုဏ်သိက္ခာနှင့် အကျိုးစီးပွား၊ အချုပ်အခြာအာဏာနှင့် အမျိုးသားသာယာဝပြောရေးတို့ကို ကာကွယ်ရန် တာဝန်လည်း ပါဝင်သည်ဟု ဆိုသည်။
အချက်အလက်များအရ ပေတောင်တာန်သည် ဟွန်ဆန်နှင့် ဆွေးနွေးညှိနှိုင်းနေချိန်တွင် ထိုင်းနှင့်ကမ္ဘောဒီးယားကြား အခြေအနေသည် တင်းမာနေခဲ့သည်။ သို့သော်လည်း နိုင်ငံတော်အကျိုးစီးပွားကို ဦးစားပေးသောကြောင့် ပေတောင်တာန်က အဆိုပြုချက်ကို လက်မခံခဲ့ကြောင်း တွေ့ရှိရသည်။ ပေတောင်တာန်၏ လုပ်ရပ်များသည် မရိုးသားမှုအတွက် ရှင်းလင်းသော သက်သေအထောက်အထား မပြသပေ။
Ubon Ratchathani ရှိ ချောင်ဘောက်နယ်စပ်ဖြတ်ကျော်ဂိတ်ကို ပိတ်ခြင်းနှင့်ပတ်သက်သည့် ကိစ္စသည် ပုဂ္ဂိုလ်ရေးကိစ္စမဟုတ်ဘဲ ဝန်ကြီးချုပ်အနေဖြင့် လုပ်ဆောင်ခဲ့သည့် လုပ်ရပ်တစ်ခုဖြစ်သည်။ ထို့ကြောင့် ပေတောင်တာန်၏ လုပ်ရပ်များသည် ပြင်းထန်သည့် ကျင့်ဝတ်စံနှုန်းများကို ချိုးဖောက်ခဲ့ခြင်း မဖြစ်သင့်ပေ။
ဒုတိယတပ်မတော်နယ်မြေမှူး ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး ဘွန်းစင် ပဒ်ကလန်ကို ရည်ညွှန်းပြောဆိုမှုနှင့်ပတ်သက်၍ ပေတောင်တာန်က ဆွေးနွေးညှိနှိုင်းမှုနည်းလမ်းကို အသုံးပြုခဲ့ခြင်းမှာ ကိစ္စရပ်ကို တစ်ဦးချင်းပုဂ္ဂိုလ်မှ ခွဲထုတ်ရန်အတွက် မေးခွန်းထုတ်နည်းကို အသုံးပြုခြင်းဖြစ်သည်ဟု ရှင်းလင်းပြောကြားခဲ့သည်။
ဝန်ကြီးချုပ်အနေဖြင့် ပေတောင်တာန်သည် ဟွန်ဆန်အား ယင်းကဲ့သို့ ပြောကြားခဲ့ပြီး အဆိုပါကိစ္စကို လုံခြုံရေးအာဏာပိုင်များနှင့် ဦးစွာဆွေးနွေးသင့်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။
ထည့်သွင်းစဉ်းစားပြီးနောက် တရားရုံးက ပေတောင်တာန်သည် ဟွန်ဆန်တွင် တရားဝင်နိုင်ငံတော်ရာထူးမရှိကြောင်း သိရှိခဲ့သည်ကို တွေ့ရှိရသည်။ သူမသည် တရားဝင်နှင့် တရားမဝင် ဆွေးနွေးညှိနှိုင်းမှုလမ်းကြောင်းနှစ်ခုလုံးကို အသုံးပြုရန် ကြိုးပမ်းခဲ့ခြင်းမှာ ယခင်က ဟွန်ဆန်နှင့် တရားဝင်ကိစ္စရပ်များတွင် ထိတွေ့ဆက်ဆံခဲ့ဖူးသောကြောင့်ဖြစ်သည်။
သို့သော်လည်း ဝန်ကြီးချုပ်အနေဖြင့် ညှိနှိုင်းဆွေးနွေးရာတွင် လွတ်လပ်စွာ လုပ်ဆောင်၍ မရပေ။ ပေတောင်တာန်ရွေးချယ်ခဲ့သည့် ညှိနှိုင်းဆွေးနွေးမှုပုံစံသည် ဟွန်ဆန်၏စာနာမှုကို ရယူရန် ကြိုးပမ်းခြင်းဖြစ်ပုံရပြီး ယင်းသည် ပေတောင်တာန်၏အစိုးရကို မတည်မငြိမ်ဖြစ်စေခဲ့သည်ဟု တရားရုံးက ပြောကြားခဲ့သည်။
ထို့အပြင် ပေတောင်တာန်သည် အမျိုးသားလုံခြုံရေးကောင်စီ (NSC) ကို နည်းပညာရာဇဝတ်မှုများနှင့် လူမှောင်ခိုကူးမှုနှင့်ပတ်သက်သည့် ကိစ္စရပ်များကို ကိုင်တွယ်ရန် ယခင်က အဆိုပြုခဲ့ဖူးသော်လည်း နယ်စပ်ကိစ္စရပ်များ သို့မဟုတ် နိုင်ငံတကာဥပဒေကိစ္စရပ်များကိုမူ ဆွေးနွေးခဲ့ခြင်း မရှိပေ။
ရလဒ်အနေဖြင့် ထိုအချိန်က လုံခြုံရေးအခြေအနေကို ထည့်သွင်းစဉ်းစားခြင်းမရှိဘဲ ညှိနှိုင်းဆွေးနွေးမှုသည် ထိုင်းနိုင်ငံ၏အကျိုးစီးပွားထက် ဟွန်ဆန်၏အကျိုးစီးပွားကို အထောက်အကူပြုသည်ဟု ပေါ်ပေါက်ခဲ့သည်။
တရားရုံးက ပေတောင်တာန်၏ လုပ်ရပ်များသည် နိုင်ငံ၏အကျိုးစီးပွားအပေါ် သူမ၏ သစ္စာစောင့်သိမှုအပေါ် ပြည်သူများအကြား သံသယဖြစ်စေခဲ့ကြောင်း မှတ်ချက်ပြုခဲ့သည်။ အချက်အလက်များအရ သူမသည် ဇွန်လ ၁၆ ရက်နေ့တွင် ပြောဆိုပြီးနောက် လုံခြုံရေးအဖွဲ့ကို အသိပေးခဲ့သော်လည်း ကိစ္စရပ်ကို နောက်ပိုင်းအစည်းအဝေးတွင်မှသာ တင်ပြခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။
ပေတောင်တာန်က စာနာမှုကို တောင်းဆိုခဲ့သည့်အချက်သည် သူမပြောကြားခဲ့သကဲ့သို့ ညှိနှိုင်းဆွေးနွေးမှုနည်းလမ်းမဟုတ်ဘဲ ပေတောင်တာန်၏ ဂုဏ်သိက္ခာကို ထိခိုက်စေပြီး အမျိုးသားအကျိုးစီးပွားထက် ပုဂ္ဂိုလ်ရေးအကျိုးစီးပွားကို ဦးစားပေးခဲ့သည့် လုပ်ရပ်ဖြစ်ကာ ပြည်သူများအကြား ယုံကြည်မှုနှင့် ဝန်ကြီးချုပ်ရာထူး၏ ဂုဏ်သိက္ခာကို ထိခိုက်စေခဲ့သည်ဟု တရားရုံးက ပြောကြားခဲ့သည်။
ထို့ကြောင့် တရားရုံးက ပေတောင်တာန်၏ လုပ်ရပ်များသည် ကျင့်ဝတ်စံနှုန်းများကို ချိုးဖောက်ခဲ့ပြီး သိသာထင်ရှားသော ထိခိုက်မှုဖြစ်ပေါ်စေခဲ့သည်ဟု ကောက်ချက်ချခဲ့သည်။ ဤပြင်းထန်သည့် ကျင့်ဝတ်ဆိုင်ရာ ချိုးဖောက်မှုကြောင့် သူမသည် ရာထူးအတွက် လိုအပ်သည့် အရည်အချင်းများ ဆုံးရှုံးခဲ့သည်။ ထို့ကြောင့် တရားရုံးက အခြားစွဲချက်များကို ဆုံးဖြတ်ရန် မလိုအပ်တော့ကြောင်း တွေ့ရှိရသည်။
နောက်ဆုံးတွင် ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေခုံရုံးက ပေတောင်တာန်၏ ဝန်ကြီးရာထူးသည် တရားရုံးက သူမ၏ တာဝန်များကို ရပ်ဆိုင်းရန် အမိန့်ချခဲ့သည့် ၂၀၂၅ ခုနှစ် ဇူလိုင်လ ၁ ရက်နေ့တွင် ရပ်စဲခဲ့ပြီး အစိုးရအဖွဲ့တစ်ခုလုံးကို ဖျက်သိမ်းခဲ့သည်ဟု ဆုံးဖြတ်ခဲ့သည်။
Source: The Nation Thailand
