ရုရှားသည် ယူကရိန်းကို စစ်ပွဲစတင်ချိန်မှစ၍ အကြီးမားဆုံးသော လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုဖြင့် ထိမှန်ခဲ့ရာ နိုင်ငံတစ်ဝန်းတွင် အနည်းဆုံး လူလေးဦး သေဆုံးခဲ့ပြီး မြို့တော် Kyiv ရှိ အဓိကအစိုးရအဆောက်အအုံအပါအဝင် အဆောက်အအုံ ဒါဇင်များစွာ မီးလောင်ခဲ့ကြောင်း တာဝန်ရှိသူများ၏ ပြောကြားချက်အရ သိရသည်။
ယူကရိန်းလေတပ်က ပြောကြားသည်မှာ တနင်္ဂနွေနေ့ည တိုက်ခိုက်မှုအတွင်း ရုရှားတပ်ဖွဲ့ဝင်များက ဒရုန်း ၈၁၀ စင်းနှင့် ဒုံးကျည် ၁၃ စင်းကို ပစ်လွှတ်ခဲ့ရာ နိုင်ငံမြောက်ပိုင်း၊ တောင်ပိုင်းနှင့် အရှေ့ပိုင်းဒေသများဖြစ်သည့် Zaporizhzhia၊ Kryvyi Rih နှင့် Odesa မြို့များအပြင် Sumy နှင့် Chernihiv ဒေသများတွင်လည်း ပျက်စီးမှုများ ဖြစ်ပေါ်ခဲ့သည်။
Kyiv မြို့တော်ဝန် Vitali Klitschko က ၉ ထပ်အဆောက်အအုံတစ်လုံး ထိမှန်ခဲ့ရာ အမျိုးသမီးငယ်တစ်ဦးနှင့် သူမ၏ ၂ လသားအရွယ် သားလေးတို့ သေဆုံးခဲ့သည်ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။ တိုက်ခိုက်မှုအတွင်း သေဆုံးခဲ့သည်ဟု ယူဆရပြီး “အပျက်အစီးများအောက်” တွင် မြှုပ်နှံနေသည့် တတိယမြောက်လူ၏ ရုပ်အလောင်းကို ကယ်ဆယ်ရေးသမားများက ရှာဖွေနေဆဲဖြစ်သည်ဟုလည်း ၎င်းက ထပ်လောင်းပြောဆိုခဲ့သည်။
Klitschko က Darnytskyi နှင့် Sviatoshynskyi ခရိုင်များရှိ အဆောက်အအုံများလည်း ထိမှန်ခဲ့ကြောင်း ပြောသည်။
မြို့တော်တွင် လျှပ်စစ်မီးများပြတ်တောက်စေခဲ့သည့် ထိုတိုက်ခိုက်မှုကြောင့် သမိုင်းဝင် Pecherskyi ခရိုင်ရှိ ဝန်ကြီးများ၏ရုံးခန်းများ ထားရှိရာ ယူကရိန်း၏ အဓိကအစိုးရအဆောက်အအုံ၏ ခေါင်မိုးပေါ်မှ မီးခိုးများ ထွက်ပေါ်နေခဲ့သည်။
“ပထမဆုံးအကြိမ်အနေနဲ့ အစိုးရအဆောက်အအုံဟာ ခေါင်မိုးနဲ့ အပေါ်ဆုံးထပ်တွေအပါအဝင် ရန်သူရဲ့တိုက်ခိုက်မှုကြောင့် ပျက်စီးခဲ့ရပါတယ်” ဟု ယူကရိန်းဝန်ကြီးချုပ် Yulia Svyrydenko က ပြောကြားခဲ့သည်။ “ကျွန်တော်တို့ အဆောက်အအုံတွေကို ပြန်လည်တည်ဆောက်ပါမယ်၊ ဒါပေမဲ့ ဆုံးရှုံးသွားတဲ့ အသက်တွေကိုတော့ ပြန်မရနိုင်ပါဘူး။”
“ဒီလို ဖျက်ဆီးမှုအပေါ် ကမ္ဘာက စကားနဲ့တင်မဟုတ်ဘဲ လက်တွေ့လုပ်ရပ်တွေနဲ့ တုံ့ပြန်ရမယ်။ အထူးသဖြင့် ရုရှားရဲ့ ရေနံနဲ့ သဘာဝဓာတ်ငွေ့အပေါ် ပိတ်ဆို့မှုဖိအားတွေကို ပိုမိုအားကောင်းလာအောင် လုပ်ဖို့ လိုအပ်ပါတယ်” ဟု သူမက ပြောကြားခဲ့သည်။
သမ္မတ ဗိုလိုဒီမာ ဇယ်လန်းစကီး (Volodymyr Zelenskyy) က ထိုတိုက်ခိုက်မှုများကို ရှုတ်ချခဲ့ပြီး ၎င်း၏နိုင်ငံ၏ လေကြောင်းကာကွယ်ရေးကို အားဖြည့်ပေးရန်အတွက် မဟာမိတ်များထံ အသနားခံစာအသစ် ထပ်မံပေးပို့ခဲ့သည်။
“စစ်မှန်တဲ့ သံတမန်ရေးရာတွေ ကြာပြီဖြစ်နေတဲ့အချိန်မှာ အခုလို သတ်ဖြတ်မှုတွေဟာ ရည်ရွယ်ချက်ရှိရှိ ရာဇဝတ်မှုတစ်ခုဖြစ်ပြီး စစ်ပွဲကို ဆွဲဆန့်နေတာပါပဲ” ဟု ဇယ်လန်းစကီးက X တွင် ရေးသားခဲ့သည်။

ရုရှားအပေါ် ပိတ်ဆို့အရေးယူမှုများ
အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့်သည် သုံးနှစ်ခွဲကြာ စစ်ပွဲကို အဆုံးသတ်ရန် သံတမန်ရေးရာ ကြိုးပမ်းမှုများကို တိုးမြှင့်လုပ်ဆောင်နေသော်လည်း ထိုကြိုးပမ်းမှုများ မအောင်မြင်သေးသည့်ကြားမှပင် ယူကရိန်းအပေါ် ရုရှား၏ တိုက်ခိုက်မှုများ မကြာသေးမီရက်များအတွင်း တိုးလာခဲ့သည်။
TASS သတင်းအေဂျင်စီ၏ ဖော်ပြချက်အရ ရုရှားကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနက ယူကရိန်း၏ စစ်ရေး-စက်မှုလုပ်ငန်းဆိုင်ရာ အဆောက်အအုံများနှင့် သယ်ယူပို့ဆောင်ရေးအခြေခံအဆောက်အအုံများကို တိုက်ခိုက်ခဲ့ကြောင်း ပြောသည်။ နှစ်ဖက်စလုံးက အရပ်သားများကို ပစ်မှတ်ထားခြင်း မရှိကြောင်း ငြင်းဆိုကြသည်။
ထရမ့်က တနင်္ဂနွေနေ့တွင် ပြောကြားသည်မှာ ၎င်းသည် ရုရှားအပေါ် ဒုတိယအဆင့် ပိတ်ဆို့အရေးယူမှုများ ပြုလုပ်ရန် အသင့်ဖြစ်နေပြီဖြစ်ပြီး၊ ယူကရိန်းစစ်ပွဲနှင့် ပတ်သက်၍ မော်စကို သို့မဟုတ် ၎င်း၏ ရေနံဝယ်ယူသူများအပေါ် ပိုမိုပြင်းထန်သော ပိတ်ဆို့အရေးယူမှုများ ချမှတ်တော့မည်ဟု အနီးစပ်ဆုံး အရိပ်အမြွက် ပြောကြားခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။
သို့သော်လည်း အသေးစိတ်ကို ၎င်းက ထပ်မံပြောကြားခြင်း မရှိပေ။
ပြီးခဲ့သည့်လက ပူတင်နှင့် တွေ့ဆုံခဲ့သော ထရမ့်သည် ယခုအချိန်အထိ ရုရှားအပေါ် ပိုမိုတင်းကျပ်သော ပိတ်ဆို့အရေးယူမှုများ ချမှတ်ခြင်းကို တွန်းလှန်နေခဲ့သည်။
ယူကရိန်းဆိုင်ရာ အမေရိကန်သံတမန် Keith Kellogg က တနင်္ဂနွေနေ့တွင် ရုရှား၏ တိုက်ခိုက်မှုသည် ပဋိပက္ခကို တိုးမြှင့်လိုက်ခြင်းမျိုး ဖြစ်နေသည်ဟု ပြောသည်။
“ဒီတိုက်ခိုက်မှုဟာ ရုရှားက ဒီစစ်ပွဲကို သံတမန်နည်းနဲ့ အဆုံးသတ်ချင်တယ်ဆိုတဲ့ အချက်ပြမှု မဟုတ်ပါဘူး” ဟု Kellogg က X တွင် ရေးသားခဲ့သည်။
ယူကရိန်း၏ ဥရောပမဟာမိတ်များဖြစ်သည့် ဆွီဒင်၊ အီတလီနှင့် ဒိန်းမတ်တို့ကလည်း တိုက်ခိုက်မှုကို ရှုတ်ချခဲ့ကြသည်။ ယူနိုက်တက်ကင်းဒမ်းဝန်ကြီးချုပ် Keir Starmer က ၎င်းသည် ရုရှား၏ “Kyiv နှင့် ယူကရိန်းတစ်ဝန်းလုံးအပေါ် နောက်ဆုံးဖြစ်ပွားခဲ့သည့် ရက်စက်ကြမ်းကြုတ်သော တိုက်ခိုက်မှု” ကြောင့် ထိတ်လန့်တုန်လှုပ်မိကြောင်း ထုတ်ပြန်ကြေညာချက်တွင် ပြောကြားခဲ့သည်။
ယူကရိန်းအလယ်ပိုင်း Dnipropetrovsk ဒေသမှ သတင်းပေးပို့နေသော Al Jazeera သတင်းထောက် Zein Basravi က တိုက်ခိုက်မှုသည် နိုင်ငံ၏နေရာအများစုတွင် လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှု သတိပေးချက်များ ထွက်ပေါ်လာစေခဲ့ကြောင်း ပြောသည်။ Kyiv နှင့် အနီးတစ်ဝိုက်ဒေသများတွင် အချက်ပေးသံများ ၁၁ နာရီကျော်ကြာအောင် မြည်ဟည်းနေခဲ့သည်။
“ကျွန်တော်တို့ ဒီမှာ တွေ့မြင်ရတာက ရုရှားက မောင်းသူမဲ့လေယာဉ်တွေကို အသုံးပြုမှု တိုးလာတာပါပဲ။ ဒါက နိုင်ငံတစ်ဝန်းကို ကျယ်ပြန့်စွာ ဖြန့်ကြဲတိုက်ခိုက်နိုင်စွမ်းကို ပေးစွမ်းပြီး ရုရှားက တိုက်ခိုက်မှုတွေကို တိုးမြှင့်နေတယ်ဆိုတာကို ညွှန်ပြနေပါတယ်” ဟု Basravi က ပြောသည်။
ယူကရိန်းအလယ်ပိုင်း Kremenchuk မြို့တွင် ပေါက်ကွဲမှု ဒါဇင်များစွာ လှုပ်ခတ်ခဲ့ပြီး မြို့၏ အချို့နေရာများတွင် လျှပ်စစ်မီးများ ပြတ်တောက်ခဲ့သည်။ ထိုဒေသရှိ ဇယ်လန်းစကီး၏ မူရင်းမြို့ဖြစ်သော Kryvyi Rih အပေါ် တိုက်ခိုက်မှုများသည် သယ်ယူပို့ဆောင်ရေးနှင့် မြို့ပြအခြေခံအဆောက်အအုံများကို ပစ်မှတ်ထားခဲ့ကြောင်း ဒေသဆိုင်ရာတာဝန်ရှိသူများက ပြောသည်။
တောင်ပိုင်းမြို့ဖြစ်သော Odesa တွင် အရပ်သားအခြေခံအဆောက်အအုံများနှင့် လူနေအဆောက်အအုံများ ပျက်စီးခဲ့ပြီး အချို့တိုက်ခန်းအဆောက်အအုံများတွင် မီးလောင်မှုများ ဖြစ်ပွားခဲ့ကြောင်း ဒေသအုပ်ချုပ်ရေးမှူး Oleh Kiper က Telegram တွင် ပြောသည်။

ယူကရိန်းက ရုရှားစွမ်းအင်ကို တိုက်ခိုက်
စစ်မြေပြင်တွင် ရုရှားတပ်ဖွဲ့များသည် ဖြည်းဖြည်းနှင့်မှန်မှန် တိုးတက်မှုများရရှိနေကြောင်း Al Jazeera သတင်းထောက် Basravi က သတင်းပေးပို့ခဲ့သည်။
ရုရှားတပ်ဖွဲ့များသည် “အရှေ့ဘက်စစ်မျက်နှာတစ်လျှောက်လုံး နယ်နိမိတ်တွေကို တိုးချဲ့ပြီး grey zone လို့ခေါ်တဲ့ နေရာကို ဖန်တီးဖို့ ကြိုးစားနေပါတယ်” ဟု ၎င်းက ပြောသည်။
“ယူကရိန်းစစ်တပ်က ရုရှားဟာ သူတို့ရဲ့နည်းဗျူဟာတွေကို ပြောင်းလဲနေပြီလို့ ပြောပါတယ်။ သူတို့ဟာ ပြင်းထန်တဲ့ခုခံမှုကို ပြသနေတဲ့ ယူကရိန်းတပ်ဖွဲ့တွေနဲ့ တိုက်ရိုက်ပဋိပက္ခတွေကို ရှောင်ရှားဖို့ ကြိုးစားနေတဲ့ အတွေ့အကြုံရှိတဲ့ ရေတပ်ယူနစ်ငယ်လေးတွေကို မကြာသေးမီက စတင်အသုံးပြုလာပါတယ်” ဟု Basravi က ဆိုသည်။
“စစ်မျက်နှာပြင်က ရုရှားရဲ့မျက်နှာသာပေးတဲ့ဘက်ကို ရွေ့လျားနေပါတယ်၊ ဒါပေမဲ့ ယူကရိန်းတပ်ဖွဲ့တွေက မတ်လမှာ ထိုးစစ်စတင်ကတည်းက အဲဒီတိုးတက်မှုကို အခုအဆင့်မှာ နှေးကွေးအောင် လုပ်နိုင်ခဲ့ပါတယ်” ဟု Basravi က ပြောသည်။
ရုရှားကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနက ၎င်းတို့၏တပ်ဖွဲ့များသည် Dnipropetrovsk ဒေသရှိ Khoroshe ရွာကို ထိန်းချုပ်နိုင်ခဲ့ပြီဖြစ်ကြောင်း တနင်္ဂနွေနေ့တွင် ပြောသည်။ Al Jazeera က စစ်မြေပြင်မှ သတင်းများကို သီးခြားအတည်ပြုနိုင်ခြင်း မရှိသေးပေ။
ထိုအတောအတွင်း ယူကရိန်း၏ ဒရုန်းတပ်ဖွဲ့မှူး Robert Brovdi က ယူကရိန်းသည် ရုရှား၏ Bryansk ဒေသရှိ Druzhba ရေနံပိုက်လိုင်းကို တိုက်ခိုက်ခဲ့ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။
Brovdi က Telegram တွင် ပိုက်လိုင်းအပေါ် “ပြင်းထန်သော မီးလောင်ပျက်စီးမှု” ဖြစ်ပေါ်ခဲ့ကြောင်း ရေးသားခဲ့သည်။
ထိုသယ်ယူပို့ဆောင်ရေးပိုက်လိုင်းသည် ရုရှားရေနံကို ဟန်ဂေရီနှင့် စလိုဗက်ကီးယားသို့ ပို့ဆောင်ပေးပြီး ထိုနိုင်ငံများသည် ၂၀၂၂ ခုနှစ်တွင် မော်စကိုမှ ယူကရိန်းကို အပြည့်အဝကျူးကျော်ခဲ့ပြီးနောက် အခြားဥရောပသမဂ္ဂနိုင်ငံများက ဆက်ဆံရေးဖြတ်တောက်ခဲ့သော်လည်း ရုရှားထံမှ စွမ်းအင်များ ဆက်လက်ဝယ်ယူနေဆဲဖြစ်သည်။
ဟန်ဂေရီ ရေနံချက်စက်ရုံ MOL မှ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူတစ်ဦးက ၎င်းတို့နိုင်ငံသို့ ရေနံစိမ်းပေးပို့မှုများသည် အချိန်ဇယားအတိုင်း လည်ပတ်နေကြောင်း ပြောသည်။ စလိုဗက်ကီးယား ပိုက်လိုင်းလုပ်ငန်း Transpetrol မှ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူတစ်ဦးက မှတ်ချက်ပေးရန် တောင်းဆိုသည့် အီးမေးလ်ကို ချက်ချင်းတုံ့ပြန်ခြင်း မရှိသေးပေ။
မော်စကိုကမူ ယူကရိန်း၏ ပြောဆိုချက်အပေါ် မှတ်ချက်ပေးခြင်း မရှိသေးပေ။
ရုရှား၏ လေကြောင်းကာကွယ်ရေးယူနစ်များက ညတွင်းချင်း ယူကရိန်းဒရုန်း အနည်းဆုံး ၆၉ စင်းကို ဖျက်ဆီးနိုင်ခဲ့ကြောင်း RIA Novosti အစိုးရသတင်းအေဂျင်စီက သတင်းထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။
Source: Aljazeera