အမေရိကန်သမ္မတ Donald Trump (ဒေါ်နယ်လ် ထရမ့်) သည် ၎င်း၏ ဒုတိယသက်တမ်း ပထမဆုံး အာရှခရီးစဉ်အတွက် ယခုရက်သတ္တပတ်ကုန်ပိုင်းတွင် ထွက်ခွာရန် မျှော်မှန်းထားပြီး၊ ဤခရီးစဉ်သည် ကမ္ဘာ့စီးပွားရေး အနာဂတ်အပေါ် သက်ရောက်မှုရှိနိုင်သော ကြီးမားသည့် ပြဿနာများကို ဖြေရှင်းရန်အတွက် အရေးကြီးသော လောင်းကြေးတစ်ခု ဖြစ်လာနိုင်သည်။ အထူးသဖြင့်၊ တရုတ်ခေါင်းဆောင် Xi Jinping (ရှီကျင့်ဖျင်) နှင့် မျှော်မှန်းထားသည့် တွေ့ဆုံမှုအတွင်း ကုန်သွယ်ရေး တင်းမာမှုများ ကို ထိန်းချုပ်နိုင်ခြင်းရှိ၊ မရှိအပေါ် မူတည်နေသည်။
သမ္မတ ထရမ့်သည် ၎င်း၏ နောက်လာမည့် လှုပ်ရှားမှုများကို ခန့်မှန်းရခက်စေလိုသူဖြစ်သော်လည်း ယခုခရီးစဉ်သည် ပုံမှန်မဟုတ်သော မရေရာမှုများ ရှိနေသည်။ သမ္မတက မလေးရှား၊ ဂျပန်နှင့် တောင်ကိုရီးယား သို့ သွားရောက်မည်ဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သော်လည်း White House (အိမ်ဖြူတော်) မှ တရားဝင် ထုတ်ပြန်ချက် နည်းပါးနေသည်။
“ခရီးစဉ်တစ်ခုလုံးက အစကတည်းက မရေရာသလို ဖြစ်နေတယ်” ဟု German Marshall Fund မှ Bonnie Glaser (ဘွန်နီ ဂလာဆာ) က ပြောကြားခဲ့သည်။ ထရမ့်၏ ဒုတိယသက်တမ်းတွင် အာရှအပေါ် ချဉ်းကပ်ပုံမှာ အတိုင်ပင်ခံအဖွဲ့အစား သစ္စာခံ အဓိကအဖွဲ့ဝင်များ ကို အသုံးပြုခြင်းဖြစ်ပြီး၊ ဤအခြေအနေသည် “မရင်းနှီးသော ရေပြင်” သို့ ရောက်ရှိနေသည်ဟု ကျွမ်းကျင်သူများက မှတ်ချက်ပြုသည်။
ထရမ့်၏ အာရှအပေါ် ချဉ်းကပ်ပုံသည် မမျှတသော ကုန်သွယ်မှုများ ကို ပြန်လည်ညှိနှိုင်းရန် အကောက်ခွန်များ (tariffs) ကို အသုံးပြုခြင်းအပေါ် အဓိကထားသည်။ ၎င်း၏ ပြင်းထန်သော သဘောထားသည် နိုင်ငံတကာ စီးပွားရေးကို ထိခိုက်စေနိုင်သည်ဟူသော စိုးရိမ်မှုများ ရှိနေသည်။
မလေးရှားတွင် နှစ်စဉ်ကျင်းပသည့် အရှေ့တောင်အာရှနိုင်ငံများအသင်း (ASEAN) ထိပ်သီးအစည်းအဝေးကို တက်ရောက်ခြင်းဖြင့် ထရမ့်သည် ၎င်း၏ ငြိမ်းချမ်းရေး ဖော်ဆောင်မှု ကြိုးပမ်းအားထုတ်မှုများ ကို မီးမောင်းထိုးပြရန် ရည်ရွယ်သည်။
နယ်စပ်ပဋိပက္ခ ဖြေရှင်းရေး: ထိုင်းနှင့် ကမ္ဘောဒီးယားတို့ နယ်စပ်အငြင်းပွားမှုများ ဖြစ်ပွားစဉ်က ထရမ့်သည် ကုန်သွယ်ရေး သဘောတူညီချက်များကို ရုပ်သိမ်းမည်ဟု ခြိမ်းခြောက်ခဲ့ခြင်းက နှစ်နိုင်ငံအား စီးပွားရေး နာကျင်မှုကို ရှောင်ရှားရန်အတွက် ဆွေးနွေးမှုများ ပြုလုပ်စေခဲ့သည်။ အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေး တိုးချဲ့ခြင်း: မလေးရှားနှင့် အမေရိကန်တို့သည် တိုးချဲ့ထားသော အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေး သဘောတူညီချက်ကို လက်မှတ်ရေးထိုးရန် ကြိုးပမ်းနေကြသည်။
ထရမ့်၏ နောက်ထပ် ရပ်နားရာ နေရာသည် ဂျပန်ဖြစ်ပြီး၊ နိုင်ငံခြား ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုများကို အတည်ပြုရန် ရည်ရွယ်သည်။ ယခုနှစ်အစောပိုင်းတွင် ဝါရှင်တန်နှင့် တိုကျိုတို့သည် ဒေါ်လာ ၅၅၀ ဘီလျံ တန်ဖိုးရှိ အမေရိကန် စီမံကိန်းများတွင် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံရန် ကတိကဝတ်များ ပါဝင်သည့် ကုန်သွယ်ရေး သဘောတူညီချက်ကို ရရှိခဲ့သည်။
ဂျပန်နိုင်ငံတွင် ဝန်ကြီးချုပ်အဖြစ် Sanae Takaichi (ဆနဲ တာကအီချိ) (လုပ်ကြံခံရသူ ဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း Shinzo Abe (ရှင်ဇို အာဘေး) ၏ လက်အောက်ခံ) ပထမဆုံး အမျိုးသမီး ဝန်ကြီးချုပ် ဖြစ်လာရန် မျှော်မှန်းထားသည်။ တာကအီချိသည် ထရမ့်၏ မဟာမိတ်ဟောင်း အာဘေးကဲ့သို့ပင် အမေရိကန်နှင့် ဆက်ဆံရေးတွင် အရေးပါသော အခန်းကဏ္ဍမှ ပါဝင်နိုင်ခြေရှိသည်။
ဤခရီးစဉ်၏ အထွတ်အထိပ်သည် တောင်ကိုရီးယားတွင် ကျင်းပမည့် အာရှ-ပစိဖိတ် စီးပွားရေး ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု (APEC) ထိပ်သီးအစည်းအဝေး ဖြစ်နိုင်ပြီး ထိုနေရာတွင် သမ္မတ ထရမ့်သည် ရှီကျင့်ဖျင်နှင့် တွေ့ဆုံမည် ဟု ပြောကြားထားသည်။
မကြာသေးမီက တရုတ်နိုင်ငံမှ ရှားပါးမြေရှား သတ္တုများ (rare earth minerals) တင်ပို့မှုကို ကန့်သတ်ကြောင်း ကြေညာခဲ့ပြီးနောက် တင်းမာမှုများ တိုးလာခဲ့သည်။ ထရမ့်က ၎င်းသည် မခံနိုင်လောက်အောင် မြင့်မားသည့် အကောက်ခွန်များဖြင့် ပြန်လည် တုံ့ပြန်မည်ဟု ခြိမ်းခြောက်ခဲ့သည်။
ထရမ့်နှင့် ရှီကျင့်ဖျင်တို့၏ တွေ့ဆုံမှုမှ “သဘောတူညီမှု၊ သဘောတူညီမှု မရရှိခြင်း သို့မဟုတ် ဘေးအန္တရာယ်” ဟူ၍ ရလဒ် ၃ မျိုး ထွက်ပေါ်လာနိုင်သည်ဟု ကျွမ်းကျင်သူများက သုံးသပ်သည်။
ထရမ့်၏ တောင်ကိုရီးယားနှင့် ကုန်သွယ်ရေး ဆွေးနွေးမှုများသည် ၎င်းတို့၏ မော်တော်ကားလုပ်ငန်းကို ထိခိုက်စေနိုင်သည့် အမေရိကန် အကောက်ခွန်များကို ရင်ဆိုင်နေရသောကြောင့် အရေးကြီးသည်။ သို့သော်၊ ဂျပန်တွင်ကဲ့သို့ ဒေါ်လာ ၃၅၀ ဘီလျံ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု ရန်ပုံငွေ ထူထောင်ရန် ထရမ့်၏ တောင်းဆိုချက်ကို ဆိုးလ်မြို့က ငြင်းပယ်ခဲ့သည်။
“စကားပြောဆိုမှုတွေမှာ အရှိန်အဟုန်တော့ ရှိနေတယ်” ဟု အာရှကမ္ဘာ့ရေးရာ အဖွဲ့အစည်းမှ Wendy Cutler (ဝင်ဒီ ကတ်လာ) က ပြောကြားသည်။ “ဒါပေမဲ့ ဒီရန်ပုံငွေနဲ့ ပတ်သက်ပြီး ဖြေရှင်းရမယ့် အခြေခံ ကွဲပြားမှုတွေ ရှိနေတဲ့အတွက် အရှိန်ကို အလွန်အကျွံ မပြောချင်ပါဘူး။”
Source: Khaosod
