အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့်သည် ယူကရိန်းအား သိမ်းပိုက်ခံထားရသော ခရိုင်းမီးယားကို ပြန်လည်ရယူရန် သို့မဟုတ် နေတိုးအဖွဲ့ဝင်ဖြစ်လာရန် မျှော်လင့်ချက်များကို လက်လျှော့ရန် ပြောကြားခဲ့ပြီးနောက် သမ္မတ ဗိုလိုဒီမာ ဇီလင်စကီးနှင့် ဥရောပခေါင်းဆောင်များကို ဝါရှင်တန်တွင် တနင်္လာနေ့၌ လက်ခံကျင်းပမည်ဖြစ်ပြီး ရုရှားနှင့် ငြိမ်းချမ်းရေးသဘောတူညီချက်ကို လက်ခံရန် ကီယက်ဗ်ကို ဖိအားပေးမည်ဖြစ်သည်။
သောကြာနေ့က အလက်စကာ၌ ရုရှားသမ္မတ ဗလာဒီမီယာ ပူတင်အတွက် အခမ်းအနားဖြင့် ကြိုဆိုပြီးနောက် ထရမ့်သည် ဥရောပ၏ နှစ် ၈၀ အတွင်း အသေအပျောက်အများဆုံးဖြစ်သော၊ လူပေါင်း ထောင်နှင့်ချီ သေဆုံးပြီး သန်းနှင့်ချီသော လူများ အိုးအိမ်စွန့်ခွာခဲ့ရသော စစ်ပွဲကို အဆုံးသတ်ရန် သဘောတူညီချက်ကို လက်ခံရန် ယူကရိန်းကို ဖိအားပေးနေသည်။
အိမ်ဖြူတော်၏ ပြောကြားချက်အရ ထရမ့်သည် ဇီလင်စကီးနှင့် ဦးစွာတွေ့ဆုံမည်ဖြစ်ပြီး နောက်ပိုင်းတွင် ဗြိတိန်၊ ဂျာမနီ၊ ပြင်သစ်၊ အီတလီ၊ ဖင်လန်၊ ဥရောပသမဂ္ဂနှင့် နေတိုးအဖွဲ့တို့မှ ခေါင်းဆောင်များနှင့် တွေ့ဆုံမည်ဖြစ်သည်။ ဥရောပခေါင်းဆောင်များသည် ယူကရိန်းနှင့် စည်းလုံးညီညွတ်မှုကို ပြသရန်နှင့် စစ်ပြီးခေတ် အခြေချနေထိုင်မှုတိုင်းတွင် ခိုင်မာသော လုံခြုံရေးအာမခံချက်များအတွက် ဖိအားပေးရန် ဝါရှင်တန်သို့ လာရောက်ကြခြင်းဖြစ်သည်။
တနင်္ဂနွေနေ့တွင် ထရမ့်၏ အဖွဲ့က နှစ်ဖက်စလုံးတွင် အလျှော့အတင်းများ ပြုလုပ်ရမည်ဖြစ်ကြောင်း အလေးပေးပြောကြားခဲ့သည်။ သို့သော် ထရမ့်သည် ရုရှား၏ ၂၀၂၂ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလတွင် အပြည့်အဝကျူးကျော်မှုဖြင့် စတင်ခဲ့သော စစ်ပွဲကို အဆုံးသတ်ရန် တာဝန်ကို ဇီလင်စကီးအပေါ် ပုံချခဲ့သည်။ ၎င်းသည် နေတိုးနှင့် ၂၀၁၄ ခုနှစ် ဘားရက် အိုဘားမား သမ္မတသက်တမ်းအတွင်း ရုရှားက သိမ်းပိုက်ခဲ့သော ခရိုင်းမီးယားနှင့် ပတ်သက်၍ ၎င်း၏ မှတ်ချက်များနှင့်အတူ တနင်္လာနေ့ အစည်းအဝေး၌ ဇီလင်စကီးကို ပြင်းပြင်းထန်ထန် ဖိအားပေးမည်ဖြစ်ကြောင်း အကြံပြုခဲ့သည်။ ဇီလင်စကီးသည် “သူဆန္ဒရှိပါက ရုရှားနှင့် စစ်ပွဲကို ချက်ချင်းနီးပါး အဆုံးသတ်နိုင်သည်၊ သို့မဟုတ် ဆက်လက်တိုက်ပွဲဝင်နိုင်သည်” ဟု ထရမ့်က Truth Social တွင် ပြောကြားခဲ့သည်။ “ဘယ်လိုစခဲ့လဲဆိုတာ သတိရပါ။ အိုဘားမား ပေးလိုက်တဲ့ ခရိုင်းမီးယားကို ပြန်မရနိုင်ဘူး (၁၂ နှစ်ကြာခဲ့ပြီ၊ သေနတ်တစ်ချက်မှ မဖောက်ရဘဲ!)၊ ပြီးတော့ ယူကရိန်းက နေတိုးထဲကို ဝင်လို့ မရဘူး။”
ယူကရိန်းနှင့် ၎င်း၏မဟာမိတ်များသည် ထရမ့်သည် မော်စကိုအတွက် အကျိုးရှိသော သဘောတူညီချက်တစ်ခုကို ဖိအားပေးနိုင်ကြောင်း အချိန်အကြာကြီး စိုးရိမ်ခဲ့ကြသည်။ သို့သော် ထရမ့်၏ စစ်ပြီးခေတ် အခြေချနေထိုင်မှုအတွက် ယူကရိန်းအတွက် လုံခြုံရေးအာမခံချက်များ ပေးရန် ဆန္ဒရှိပုံရသည့် အချို့သော ဖြစ်ပေါ်တိုးတက်မှုများကြောင့် ၎င်းတို့ စိတ်သက်သာရာရခဲ့ကြသည်။
သို့သော် ဇီလင်စကီးသည် အလက်စကာအစည်းအဝေးမှ ပူတင်၏ အဆိုပြုချက်များကို လက်တွေ့တွင် ပယ်ချခဲ့ပြီးဖြစ်သည်။ ၎င်းတွင် လက်ရှိတွင် ၎င်း၏ လေးပုံတစ်ပုံကို ထိန်းချုပ်ထားသော ၎င်း၏ အရှေ့ပိုင်းDonetsk ဒေသ၏ ကျန်ရှိသောအပိုင်းကို ယူကရိန်းက လက်လျှော့ရန်လည်း ပါဝင်သည်။
ဇီလင်စကီးသည် နက်ရှိုင်းသော ငြိမ်းချမ်းရေးဆွေးနွေးပွဲများ ပြုလုပ်ရန် ချက်ချင်း အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေးကိုလည်း တောင်းဆိုနေသည်။ ထရမ့်သည် ယခင်က ထိုအချက်ကို ထောက်ခံခဲ့သော်လည်း ပူတင်နှင့် ထိပ်သီးအစည်းအဝေးပြီးနောက် လမ်းကြောင်းပြောင်းခဲ့ပြီး တိုက်ပွဲများ ဆက်လက်ဖြစ်ပွားနေချိန်တွင် ဘက်စုံပါဝင်သော သဘောတူညီချက်ကို ညှိနှိုင်းရန် ရုရှား၏ နှစ်သက်သောချဉ်းကပ်မှုကို ထောက်ခံကြောင်း ညွှန်ပြခဲ့သည်။
အိမ်ဖြူတော်၏ ပြောကြားချက်အရ ထရမ့်သည် အရှေ့ပိုင်းစံတော်ချိန် ၁း၁၅ နာရီ (၁၇၁၅ GMT) တွင် Oval Office ၌ ဇီလင်စကီးနှင့် ဦးစွာတွေ့ဆုံမည်ဖြစ်ပြီး၊ နောက်ပိုင်းတွင် အရှေ့ပိုင်းစံတော်ချိန် ညနေ ၃ နာရီ (၁၉၀၀ GMT) တွင် အိမ်ဖြူတော်၏ East Room ၌ ဥရောပခေါင်းဆောင်များအားလုံးနှင့် အတူတကွ တွေ့ဆုံမည်ဖြစ်သည်။
ယူကရိန်းသမ္မတသည် ဖေဖော်ဝါရီလက ထရမ့်နှင့် စိတ်အနှောင့်အယှက်ဖြစ်စရာ Oval Office အစည်းအဝေးမျိုး ထပ်မံမဖြစ်ပွားစေရန်အတွက် တနင်္ဂနွေနေ့ ညနေပိုင်းတွင် ဝါရှင်တန်သို့ ရောက်ရှိပြီးနောက် ဖိတ်ကြားမှုအတွက် ထရမ့်ကို ကျေးဇူးတင်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။
“ကျွန်တော်တို့အားလုံး ဒီစစ်ပွဲကို မြန်မြန်ဆန်ဆန်နဲ့ ယုံကြည်စိတ်ချရတဲ့နည်းလမ်းနဲ့ အဆုံးသတ်ချင်ကြပါတယ်” ဟု ဇီလင်စကီးက Telegram မက်ဆေ့ချ်အက်ပ်တွင် ပြောကြားခဲ့သည်။ “ရုရှားက ဒီစစ်ပွဲကို အဆုံးသတ်ရမယ်၊ သူစခဲ့တဲ့ စစ်ပွဲကိုပါ။ ကျွန်တော်တို့ အမေရိကနဲ့ ဥရောပမိတ်ဆွေတွေနဲ့အတူ မျှဝေထားတဲ့ ခွန်အားက ရုရှားကို တကယ့်ငြိမ်းချမ်းရေးကို အတင်းအကျပ် လုပ်ဆောင်စေမယ်လို့ မျှော်လင့်ပါတယ်” ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။
ရုရှားသည် တစ်ညလုံး တိုက်ခိုက်မှုများတွင် ဒုံးကျည်များနှင့် မောင်းသူမဲ့လေယာဉ်များကို ပစ်လွှတ်ခဲ့ပြီး ၎င်းတွင် ရုရှားနယ်စပ်အနီးရှိ ယူကရိန်း၏ ဒုတိယအကြီးဆုံးမြို့ ခါကိဗ်ကို တိုက်ခိုက်ခဲ့ရာ လူခုနစ်ဦး သေဆုံးခဲ့ပြီး ကလေးနှစ်ဦးလည်း ပါဝင်ခဲ့ကြောင်း တာဝန်ရှိသူများက ပြောကြားခဲ့သည်။
“သူတို့က သာမန်တိုက်ခန်းတစ်ခုကို ထိမှန်ခဲ့တယ်၊ တိုက်ခန်းများစွာ၊ မိသားစုများစွာ ဒီနေရာမှာ နေထိုင်ခဲ့ကြတယ်၊ ကလေးငယ်များ၊ ကလေးကစားကွင်း၊ လူနေအိမ်ရာအစုအဝေး၊ ဒီမှာ ရုံးတွေ ဒါမှမဟုတ် တခြားဘာမှ မရှိဘူး၊ ကျွန်တော်တို့ ဒီမှာ ကျွန်တော်တို့အိမ်တွေမှာ ငြိမ်းချမ်းစွာ နေထိုင်ခဲ့ကြတာပါ” ဟု ဒေသခံတစ်ဦးဖြစ်သူ အိုလီနာ ယာကူရှီဗာက မီးသတ်သမားများ အဆောက်အအုံတွင် မီးငြှိမ်းသတ်နေပြီး ကယ်ဆယ်ရေးလုပ်သားများ အပျက်အစီးများကို တူးဖော်နေစဉ် ပြောကြားခဲ့သည်။
စစ်မြေပြင်တွင် ရုရှားသည် လူအင်အားနှင့် လက်နက်အင်အားတွင် ၎င်း၏အားသာချက်များကို အသုံးချကာ ဖြည်းဖြည်းချင်း ရှေ့သို့ တိုးလာနေသည်။ ပူတင်က ၎င်း၏ စစ်ရေးရည်မှန်းချက်များ ပြည့်မီသည်အထိ ဆက်လက်တိုက်ပွဲဝင်ရန် အသင့်ရှိကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။
ရုရှား၏ ငြိမ်းချမ်းရေး အဆိုပြုချက် ရိုက်တာသတင်းဌာနက ဖော်ပြခဲ့သည့် ပူတင်၏ အဆိုပြုချက်များ၏ အကြမ်းဖျင်းသည် ဇီလင်စကီးအတွက် လက်ခံရန် မဖြစ်နိုင်ပုံရသည်။ ယူကရိန်းတပ်ဖွဲ့များသည်Donetskဒေသတွင် နက်ရှိုင်းစွာ မြေကတုတ်တူးထားပြီး၊ ၎င်း၏မြို့များနှင့် တောင်ကုန်းများသည် ရုရှားတိုက်ခိုက်မှုများကို ရပ်တန့်ရန်အတွက် အရေးပါသော ကာကွယ်ရေးဇုန်တစ်ခုအဖြစ် ဆောင်ရွက်သည်။
ပူတင်နှင့် ထိပ်သီးအစည်းအဝေးသို့ မဖိတ်ကြားခံရသောကြောင့် စကားဝိုင်းမှ ဖယ်ထုတ်ခံရမည်ကို စိုးရိမ်သော ဥရောပခေါင်းဆောင်များသည် ထရမ့်နှင့် အစည်းအဝေးများအတွက် ဘုံဗျူဟာတစ်ခုကို ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရန် တနင်္ဂနွေနေ့က ဇီလင်စကီးနှင့် ဆက်သွယ်ခဲ့ကြသည်။
“ဥရောပသားတွေ ဒီနေရာမှာ ရှိနေဖို့ အရေးကြီးပါတယ်၊ (ထရမ့်) က သူတို့ကို လေးစားတယ်၊ သူတို့ရှိနေရင် သူက မတူညီတဲ့ ပုံစံနဲ့ ပြုမူတယ်” ဟု ဇီလင်စကီး၏ အုပ်ချုပ်ရေးပါတီမှ ယူကရိန်းဥပဒေပြုအမတ် တစ်ဦးဖြစ်သူ အိုလက်ဇန်းဒါး မာရက်ရှ်ကိုက ရိုက်တာသတင်းဌာနကို ပြောကြားခဲ့သည်။
ဗြိတိန်၏ Daily Mail သတင်းစာက “အိမ်ဖြူတော်တွင် D-Day” ဟု ဖော်ပြခဲ့ပြီး Daily Mirror က ၎င်း၏ ရှေ့ဖုံးခေါင်းစီးတွင် “ဥရောပက ရပ်တည်ချက်ယူ” ဟု ဖော်ပြခဲ့သည်။ ဂျာမနီ၏ Die Welt က အမေရိကန်သမ္မတအတွက် “အမှန်တရား၏ အချိန်” ဟု ခေါ်ဆိုခဲ့သည်။
“ကမ္ဘာကြီးတစ်ခုလုံးက ဝါရှင်တန်ကို ကြည့်နေတယ်လို့ ပြောရင် လွန်မယ်မဟုတ်ဘူး” ဟု ဂျာမနီနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဂျိုဟန်း ဝါဒီဖူးလ်က သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲတွင် ပြောကြားခဲ့သည်။
ကီယက်ဗ်နှင့် ဝါရှင်တန်ကြား ဆက်ဆံရေးသည် တစ်ချိန်က အလွန်ရင်းနှီးခဲ့သော်လည်း ဇန်နဝါရီလတွင် ထရမ့် အိမ်ဖြူတော်သို့ ပြန်လည်ရောက်ရှိပြီးနောက် တုန်လှုပ်ချောက်ချားဖွယ်ဖြစ်ခဲ့သည်။
သို့သော် ယူကရိန်းအတွက် အမေရိကန်လက်နက်များနှင့် ထောက်လှမ်းရေးမျှဝေမှုများ အရေးတကြီးလိုအပ်နေခြင်းကြောင့် ဇီလင်စကီးနှင့် ၎င်း၏မဟာမိတ်များသည် ထရမ့်နှင့် လက်တွဲလုပ်ဆောင်ရန် ဖိအားပေးခံခဲ့ရသည်။
Source: Bangkok Post
